Pse 1 maji nuk është festë publike kudo në Zvicër?

Lajme

Gazeta Express

28/04/2025 13:32

Dita Ndërkombëtare e Punëtorëve përkujtohet më 1 maj. Por vetëm disa pjesë të Zvicrës e festojnë atë.

Dita e majit, e cila këtë vit bie të enjten, shënohet në mbarë botën. Në shumë vende dita, e cila njihet edhe si Dita Ndërkombëtare e Punëtorëve ose Dita e Punës (Tag der Arbeit, Fête du travail dhe Festa del lavoro në gjermanisht, frëngjisht dhe italisht), është një festë publike.

Në Zvicër, megjithatë, ka dallime në varësi të vendit ku jetoni.

Njerëzit në kantonet e mëposhtme kanë normalisht ditën e plotë të pushimit më 1 maj: Cyrih, Basel-City, Basel-Country, Jura, Neuchâtel, Schaffhausen, Thurgau dhe Ticino.

Në Aargau dhe Solothurn, njerëzve zakonisht u jepet një gjysmë dite pushimi (nga mesdita).

Në disa kantone, si Friburgu dhe St. Gallen, zakonisht u jepet një gjysmë dite punëtorëve kantonalë.

Punonjësit në kantonet e tjera nuk marrin një festë publike më 1 maj, përveç nëse shefi i tyre u jep punëtorëve pushim, transmeton albinfo.ch.

Pse 1 Maji nuk është festë kudo në Zvicër?

Përgjigja e thjeshtë është se sipas sistemit federalist të vendit, kantonet individuale janë të lira të vendosin festat e tyre publike.

Përjashtimet e vetme janë Dita Kombëtare e Zvicrës më 1 gusht, si dhe Krishtlindjet dhe Dita e Vitit të Ri, të cilat të gjitha janë festë kombëtare në nivel federal.

Nuk ka asnjë shpjegim zyrtar se pse 1 maji është festë publike në disa kantone, por jo në të tjera.

Një teori është se ajo është më e përhapur në vendet ku sindikatat janë më të forta.

Si shënohet 1 maji në Zvicër?

Duke qenë se është një ditë kushtuar të drejtave të punëtorëve, organizohen mitingje nga sindikatat dhe organizatat e tjera në të gjithë vendin.

Demonstruesit zakonisht kërkojnë paga më të larta, të drejta të barabarta dhe shqetësime të tjera të lidhura me punën, shkruan thelocal.

Demonstrata më e madhe zhvillohet në Cyrih, qyteti më i madh i Zvicrës.

Çdo vit, Komiteti i Ditës së Majit të Cyrihut fokusohet në një çështje; Slogani i këtij viti është ‘Së bashku kundër luftës dhe fashizmit!’

Ngjarje të ngjashme do të zhvillohen në të gjithë vendin (megjithëse në një shkallë më të vogël), edhe në vendet ku 1 maji nuk është festë zyrtare.