Besimtarët ortodoksë dhe katolikë këtë vit festojnë Pashkët në të njëjtën ditë

Maqedoni

Gazeta Express

19/04/2025 11:39

Këtë vit edhe besimtarët ortodoksë edhe ata katolikë e festojnë Pashkën në të njëjtën ditë – më 20 prill. Një rastësi e tillë nuk ndodh shpesh, pasi kishat lindore dhe perëndimore përdorin kalendarë të ndryshëm (Julian dhe Gregorian), por këtë vit datat përputhen.

Dy festat më të rëndësishme në krishterim janë Krishtlindjet dhe Pashkët, dita e lindjes dhe dita e ringjalljes së Jezu Krishtit. Data e Krishtlindjes është fikse – është 25 dhjetori, si në kalendarin Julian ashtu edhe në atë Gregorian. 

Nga ana tjetër, Pashka bie në një datë të ndryshme çdo vit, gjë që ngatërron shumë njerëz. Edhe pse festohet gjithmonë të dielën, rregullat për përcaktimin e datës së kësaj feste nuk janë të thjeshta – ato përfshijnë astronominë, matematikën dhe traditën e kishës shekullore.

Pashka duhet të bjerë pas ekuinoksit pranveror, të dielën pas hënës së plotë, në ditën e 14-të të muajit hebre të Nisanit. Por ka disa arsye që e komplikojnë më tej të gjithë këtë. Para së gjithash, vëzhgimet astronomike nuk përdoren për të përcaktuar ditën e ekuinoksit pranveror dhe hënën e plotë, por tabelat e Pashkëve – Julian dhe Gregorian. Prandaj, mund të ndodhë që hëna e plotë e “kishës” të ndryshojë nga ajo reale deri në disa ditë, gjë që ndikon drejtpërdrejt në datën e festës. 

Arsyeja e dytë, më e rëndësishme për ndryshimin në datën e Pashkëve “ortodokse” dhe “katolike” është festa hebraike e Pashkës. Për të krishterët ortodoksë, Pashkët duhet të ndjekin festën e Pashkës – e cila është një vit i brishtë, sipas kalendarit hënor hebre. Ajo gjithashtu ka një rëndësi të thellë teologjike, pasi ringjallja e Krishtit ndodhi pas Pashkës. Në këtë mënyrë ruhet rendi kronologjik dhe simbolik i ngjarjeve biblike. Kjo llogaritje për festimin e Pashkëve pas Pashkëve respektohet edhe nga kishat ortodokse që kanë miratuar kalendarin gregorian për festimin e Krishtlindjeve. 

Kisha Katolike nuk e konsideron këtë lidhje të detyrueshme, prandaj Pashkët ndonjëherë bien para Pashkës.

Pas koincidencës së këtij viti, vitin e ardhshëm kishat ortodokse dhe ato katolike romake do ta festojnë edhe një herë ndryshe Pashkët. Besimtarët ortodoksë do të festojnë Ngjalljen e Krishtit në vitin 2026 më 12 prill, ndërsa katolikët një javë më parë më 5 prill. 

Festimi i fundit i Pashkëve në të njëjtën ditë ka qenë në vitin 2017, ndërsa tjetri do të jetë më 16 prill 2028.