Galeria Kombëtare e Kosovës mirëpret artistin Jetmir Idrizi me ekspozitën “Fuqia e dëshirës”

Arte

Gazeta Express

02/04/2025 15:03

Në Galerinë Kombëtare të Kosovës do të hapët ekspozita “Fuqia e dëshirës” e artistit Jetmir Idrizi me kurim të Camille Cousin, më 10 prill nga ora 19:00.

Kjo ekspozitë na zhyt në skenat vibrante të kulturës queer të São Paulos dhe Rio de Janeiros. Më shumë se vetëm një dëshmi, puna e tij fotografike shpalos territore të emancipimit ku festa dhe vetë-pohimi bëhen akte të rezistencës. Nga klubet e natës tek karnavalet, nga shfaqjet drag tek skenat e ballos, ai ndjek një hartë vizuale të dëshirës në lëvizje, një gjeografi intime dhe kolektive të lirisë.

Këto hapësira kënaqësie dhe rishpikjeje përmbysin kornizat mbizotëruese heteronormative dhe patriarkale, duke i rikrijuar më një frymë të re rrugët, hapësirat private, madje edhe vetë natën. Në errësirën e klubeve, festa është një çlirim dhe në të njejtën kohë një manifest. Në mes të djersës, xixëllimave dhe ritmeve të basit, trupat çlirohen, ndërthuren dhe transformohen. Por, kjo energji shkon përtej kufijve të natës. Ajo shtrihet në protestat LGBTQIA+, në karnavale, në çaste intime dhe në sfera ku dëshira dhe identiteti nuk negociohen, por shfaqen me intensitet të pakontrollueshëm, duke vënë në pyetje dhe duke shpërbërë normat binare. Skena e kulturës të ballove queer në São Paulo, e cila është trashëgimi nga kultura e ballove queer e Nju Jorkut të viteve të 80-ta, përfaqëson një hapësirë ​​njohjeje dhe mbrojtjes, veçanërisht për komunitetet BIPOC (komunitetet e personave të zi, indigjen dhe atyre me ngjyrë) dhe atyre të margjinalizuara. Paul B. Preciado flet për “trupin si arkiv”: këtu, vallëzimi, stili dhe estetikat queer janë të mishëruara si mjete të sfidës dhe dukshmërisë.

Fotografitë në këto seri janë realizuar gjatë dy periudhave të ndryshme politike në Brazil. Periudha e parë, nga viti 2015 deri në 2017, përkon me shkarkimin e Presidentes Dilma Rousseff në vitin 2016, ngjarje kjo që shënoi një ndryshim në drejtim më konservator dhe parapriu ngritjen e së djathtës ekstreme, duke kulmuar me zgjedhjen e Jair Bolsonaros në vitin 2019. Periudha e dytë, nga viti 2023 deri në vitin 2024, pason rikthimin e Luiz Inácio Lula da Silva në pushtet, moment i ri shprese për çështjet sociale, përfshirë të drejtat e LGBTQIA+. Derisa në vend tani ekziston një klimë më e favorshme, e shënuar nga zgjedhja historike e deputetëve transgjinorë në Parlament, këto zhvillime ende mbeten të brishta. Në kontekst global ku e djathta ekstreme po vazhdon të fitojë territor, të drejtat e individëve LGBTQIA+, veçanërisht të personave transgjinorë, janë të kërcënuara në mënyrë të dhunshme. Andaj, kjo seri rezonon një urgjencë të re. Ajo qëndron si hapësirë e dukshmërisë dhe kujtesës, duke pohuar se liria për të qenë ata që jemi dhe për të dëshiruar pa kufij nuk mund të fshihet.

Ekspozita do të qëndrojë e hapur deri me 11 maj, 2025.