Miliona adoleshentë vuajnë nga “bomba me sahat” në zemër, shkaku i gabimit të zakonshëm në dietë

Keshilla Mjekësore

Gazeta Express

29/04/2025 20:18

Miliona adoleshentë që duken të shëndetshëm rrezikojnë të përjetojnë dështim fatal të zemrës për shkak të një diete të dobët dhe mungesës së aktivitetit fizik, kanë paralajmëruar ekspertët.

Hulumtuesit në Universitetin e Finlandës Lindore zbuluan se adoleshentët me nivele të larta të sheqerit në gjak kishin shumë më shumë gjasa të zhvillonin zmadhim të zemrës.

Ky problem shëndetësor, i quajtur hipertrofi ventrikulare, dobëson aftësinë e zemrës për të pompuar gjak në mënyrë efikase, duke rritur ndjeshëm rrezikun për arrest kardiak fatal.

Profesori Andrew Agbaje nga Universiteti i Finlandës Lindore deklaroi se, edhe adoleshentët që duken të shëndetshëm dhe me peshë normale mund të jenë në rrezik.

Ekipi analizoi 1,595 pjesëmarrës të moshës 17 deri në 24 vjeç nga studimi afatgjatë “Children of the 90s” i Universitetit të Bristol-it, i cili ndjek shëndetin e mijëra individëve të lindur në fillim të viteve 1990.

Ata matën nivelet e sheqerit në gjak për të hetuar nëse rritja e glukozës mund të shkaktojë ndryshime metabolike të lidhura me dëmtime në strukturën e zemrës.

Hulumtime të mëparshme kanë treguar se sheqeri i lartë në gjak gjatë rinisë është një parashikues i fortë për diabetin tip 2 – një gjendje që dyfishon rrezikun e sulmit në zemër më vonë në jetë.

Por tani, për herë të parë, ka prova që sugjerojnë se dëmtimi në zemër mund të nisë edhe para se të diagnostikohet diabeti.

Ajo që shqetëson më shumë është se studimi zbuloi se të rinjtë me nivele të vazhdueshme të sheqerit esëll prej 5.6 mmol/L ose më shumë – ende nën pragun e diagnostikimit për diabet sipas NHS – kishin 46% më shumë gjasa të zhvillonin hipertrofi ventrikulare të majtë.

Megjithëse kjo gjendje nuk shkakton simptoma në fillim, ajo vendos stres mbi zemrën dhe mund të shkaktojë dhimbje gjoksi, vështirësi në frymëmarrje dhe rrahje të çrregullta të zemrës.

Nëse nuk trajtohet, mund të çojë në ritme të rrezikshme të zemrës që përfundojnë në arrest kardiak dhe vdekje të papritur.

U morën gjithashtu në konsideratë faktorë të tjerë që ndikojnë në shëndetin e zemrës, si historia familjare e sëmundjeve kardiovaskulare, duhanpirja dhe nivelet e aktivitetit fizik.

Prof. Agbaje tha se gjetjet e ekipit të tij “theksojnë rëndësinë kritike të stilit të jetesës, sjelljes dhe zakoneve ushqimore, veçanërisht pasi adoleshentët fillojnë të jenë të pavarur nga familja”.

Ai shtoi: “Gjetjet konfirmojnë më tej se edhe adoleshentët dhe të rinjtë që duken të shëndetshëm dhe me peshë normale mund të jenë në rrugën drejt sëmundjeve kardiovaskulare nëse kanë nivele të larta të glukozës dhe rezistencë ndaj insulinës.”

“Për habi, vumë re se sheqeri i lartë në gjak mund të dëmtojë zemrën e vajzave pesë herë më shpejt se atë të djemve – prandaj duhet t’i kushtohet vëmendje e veçantë vajzave në aspektin e parandalimit.”

Diabeti tip 2, dikur i konsideruar si sëmundje e moshës së mesme dhe së vjetër, po bëhet gjithnjë e më i zakonshëm tek të rinjtë.

Në Mbretërinë e Bashkuar, rreth 168,000 persona nën moshën 40 vjeç jetojnë aktualisht me këtë sëmundje, e cila gjithashtu rrit rrezikun për dështim të veshkave, goditje në tru dhe verbëri.

Një pjesë e konsiderueshme e kësaj shifre përbëhet nga fëmijë dhe të rinj.

Numri i të rinjve të diagnostikuar me diabet tip 2 është rritur me 40% ndërmjet viteve 2016 dhe 2023. /GazetaExpress/