Një studim i fundit tregon se pse pijet me sheqer mund të shkaktojnë kacerin vdekjeprurës të gojës

Keshilla Mjekësore

Gazeta Express

14/03/2025 19:54

Pirja e vetëm një kanoçe pijeje me sheqer në ditë mund të rrisë pesëfish rrezikun e zhvillimit të kancerit të gojës, ka zbuluar një studim tronditës.

Shkencëtarët amerikanë, duke analizuar të dhënat e mbi 160,000 grave, zbuluan se ato që konsumonin shpesh pije të ëmbëlsuara me sheqer ishin në një rrezik shumë më të lartë për të zhvilluar këtë sëmundje sesa ato që pinin më pak se një në muaj.

Ata thanë se ky rezultat mund të shpjegojë pjesërisht rritjen e pashpjegueshme të rasteve të kancerit të gojës, veçanërisht te gratë, që është regjistruar vitet e fundit—edhe pse kërkime të mëtejshme janë të nevojshme për të nxjerrë përfundime të sakta.

Autorët e raportit gjithashtu thanë se rezultatet duhet të shërbejnë si një shtysë e mëtejshme për politikëbërësit që të kufizojnë marrjen e sheqerit në dietat moderne.

Markat e sakta të pijeve freskuese, limonadave dhe çajrave të ftohtë që gratë konsumuan gjatë studimit nuk u përmendën në analizë.

Shkencëtarët nuk ishin në gjendje të matnin drejtpërdrejt përmbajtjen e sheqerit në pijet që gratë konsumuan, por u mbështetën në raportimet e tyre për numrin e pijeve të ëmbëlsuara që konsumonin çdo muaj në sondazhe të mbajtura çdo katër vjet.

Më pas, ata krahasuan këtë konsum me rastet e diagnostikuara me kancer të gojës, duke regjistruar 124 raste gjatë një periudhe 30-vjeçare.

Analiza zbuloi se gratë që raportuan se konsumonin një ose më shumë pije të ëmbëlsuara në ditë kishin 4.87 herë më shumë gjasa të zhvillonin kancerin e gojës krahasuar me ato që pinin më pak se një në muaj.

Ky rrezik i shtuar mbeti i lartë edhe te gratë që nuk pinin duhan ose alkool rregullisht, të dyja faktorë të njohur për rritjen e rrezikut të kancerit të gojës.

Në total, rreth 20,000 gra në studim raportuan se konsumonin më shumë se një pije të ëmbëlsuar në ditë.

Marrja e pijeve dietike, të cilat përmbajnë ëmbëlsues artificialë në vend të sheqerit, nuk u përfshi në analizë.

Autorët theksuan se shanset për të zhvilluar kancerin e gojës te çdo person ishin të ulëta që në fillim.

Ata vlerësuan se rritja e rrezikut nga pijet me sheqer do të çonte në tre raste shtesë të kësaj sëmundjeje për çdo 100,000 njerëz.

Shkencëtarët, të cilët publikuan gjetjet e tyre në revistën JAMA Otolaryngology–Head & Neck Surgery, thanë se mënyra e saktë se si këto pije mund të shkaktojnë kancerin e gojës mbetet e paqartë dhe kërkon më shumë hulumtime.

Megjithatë, ata sugjeruan se faktorë si shurupi i misrit me përmbajtje të lartë fruktoze—një lloj sheqeri që shtohet zakonisht në këto pije në SHBA, por jo në Mbretërinë e Bashkuar—dhe që ka lidhje me sëmundjet e mishrave të dhëmbëve, mund të jetë një nga shpjegimet e mundshme.

Ata shtuan se ky shurup, së bashku me përmbajtjen e lartë të sheqerit, mund të prishë ekuilibrin e baktereve në gojë, duke shkaktuar inflamacion dhe ndryshime në qeliza që mund të bëhen kancerogjene.

Autorët vunë në dukje se gjatë dekadave të fundit ka pasur një rritje të pashpjegueshme globale të rasteve të kancerit të gojës te njerëzit që nuk pinë duhan, të cilët tradicionalisht konsideroheshin një grup me rrezik të ulët për këtë sëmundje.

Ndërsa ka teori se kjo mund të lidhet me përhapjen e virusit të papillomës njerëzore (HPV) përmes seksit oral, autorët thanë se shkaku i saktë në shumë raste mbetet i panjohur.

Shkencëtarët tani planifikojnë të kryejnë një studim të ngjashëm me një grup më të madh njerëzish për të konfirmuar gjetjet e tyre.

Ata shtuan se një kufizim i dukshëm i studimit ishte fakti që u krye vetëm te gratë, që do të thotë se rezultatet mund të mos jenë të vlefshme për burrat.

Ulçerat në gojë—zona të dëmtuara në mukozën e gojës—që nuk shërohen brenda tre javësh mund të jenë një shenjë e kancerit të gojës.

Ënjtjet, gungat, njollat e kuqe ose të bardha, dhëmbët e lëshuara, dhimbja e fytit ose vështirësitë në gëlltitje janë gjithashtu shenja paralajmëruese të kancerit.

Rreth 12,500 raste të kancerit të gojës dhe fytit diagnostikohen çdo vit në Mbretërinë e Bashkuar.

Organizata bamirëse Cancer Research UK vlerëson se 70 për qind e rasteve të kancerit të gojës dhe fytit shkaktohen nga virusi HPV.

Një raport i Oral Health Foundation tregoi se në vitin 2023, rreth 3,637 njerëz në Mbretërinë e Bashkuar humbën jetën nga kanceri i gojës—një rritje prej 61 për qind krahasuar me një dekadë më parë.

Ekspertët kanë paralajmëruar më parë se problemet me aksesin në shërbimet dentare të NHS-së, ku kontrollet dentare janë një nga mënyrat kryesore për të zbuluar herët rastet e kancerit të gojës, mund të çojnë në diagnostikimin e vonuar, kur trajtimi bëhet më i vështirë.

Udhëzimet e NHS-së deklarojnë se njerëzit duhet të kufizojnë marrjen e sheqerit të lirë në vetëm 30g në ditë.

Për ilustrim, një kanoçe 330ml e Coca Cola Classic përmban 35g sheqer.

Shërbimi shëndetësor paralajmëron se konsumimi i tepërt i sheqerit mund të çojë në rritjen e rrezikut për mbipeshë dhe obezitet.

Obeziteti është vetë i lidhur me një rrezik të shtuar për disa lloje të kancerit, si dhe me probleme serioze shëndetësore si sëmundjet e zemrës dhe diabeti i tipit 2. /GazetaExpress/